La(m)pourdié
Arctium minus
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Lampourdoun, Tiro-péu, Arrapo-péu, Rapo-pèu, Erbo-de-la-jaunisso.
Noms en français : Petite bardane, Bardane à petites têtes.
Descripcioun :Lou lapourdié es uno planto bèn couneigudo dis enfant que "se foutien lei pegot dins lei chavus" G. Didon (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Se destrìo de Arctium lappa qu'a si pecou de flour mens long (< 2 cm) e si ramo que retoumbon.
Usanço :"Lou lapourdié es uno bouono tisano [...] es un "dépuratif fantastique" ! Prenès la racino [...] oh petard ! Lou lapourdié, sitot que lei gènt èron un pau patraco, li fahien de tisano de lapourdié : lei netejavo va !" (Ibid.). "E en meme tèms lou mounde lei coupavon, aquélei planto, pasqué entre passavo l'avé, lei chabro, senoun restavo tout coula à la lano, lei bèsti remassavon tout "D. Camatte (Ibid.).
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Arctium
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Arctium minus (Hill) Bernh., 1800
(= Lappa minus )
Amourié(-platano)
Morus kagayamae
Moraceae
Nom en français : Mûrier platane.
Descripcioun :L'amourié-platano, que nous vèn dóu Japoun, es un aubre planta dins li jardin, li pargue e long de carriero. Malodi s'èi proun naturalisa dins li relarg umide proche de ribiero (ripisilvo) e i'èi pas rare de lou rescountra emé si fueio di proun chanjadisso.
Usanço :Coume es esta di, avèn usanço de lou vèire taia pèr douna d'oumbro. Li meno plantado soun esterlo pèr pas que lou fru taque lou sòu, autramen aquéli soun goustous e manjadis coume li dis àutris amourié. Au Japoun servié à abali li magnan coume l'amourié-blanc. Èro nouma Morus bombycis, de Bombyx mori, lou magnan. Li prouprieta dèvon èstre li memo.
Port : Aubre
Taio : 2 à 5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Morus
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 200 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Ribo d'aigo
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Asìo-Èst
Ref. sc. : Morus kagayamae Koidz., 1915
(= Morus bombycis Koidz.,1915 )